Wat is toch het geheim van de vrijmetselarij?

Helaas bestaat er een haast onuitroeibaar waanbeeld over geheimen en complotten binnen de Vrijmetselarij. Daarbij wordt zelfs geroddeld over samenzweringen om de maatschappij te destabiliseren en dat alles in het grootste geheim. Niets is minder waar…

Vrijmetselaarsbijeenkomsten

Vrijmetselaarsbijeenkomsten zijn besloten en kunnen alleen door vrijmetselaars worden bijgewoond. Dat is geen geheimzinnigdoenerij, maar het duidt wel op beslotenheid. Buitenstaanders zouden de diepe betekenis van het geheel van rituele en symbolische handelingen tijdens zulke plechtigheden vrijwel zeker niet begrijpen. Voor dat begrip is immers een inwijding nodig. Alleen de vrijmetselaar die zich in dat geheel betrokken weet, er steeds weer nieuwe facetten aan ontdekt en er nieuwe waarden aan toevoegt, is tot het waarlijk beleven daarvan in staat. Die specifieke beleving zou men “het geheim van de vrijmetselarij” kunnen noemen. Maar ook de broederschap, het gezamenlijk ondergaan van ritualen en symbolen en de sfeer van vertrouwelijkheid tussen mannen en vrouwen, die elkaar anders nooit zouden hebben ontmoet, zouden onder dat “geheim” kunnen worden gerangschikt.

Google en speurwerk zorgt ervoor dat niets meer geheim is!

De Vrijmetselarij kent inderdaad rituelen die door vrijmetselaars zelf niet naar buiten worden gebracht. Maar met wat speurwerk en wat googelen kunnen ze gemakkelijk achterhaald worden. En toch… toch bestaat er eengGeheim van de Vrijmetselarij. Dat is de wijze waarop die rituelen door de vrijmetselaars zelf beleefd worden. Dat leidt tot een eigen belevingswereld en daarmee tot een groot onderling vertrouwen.

Binnen de Vrijmetselarij vindt permanent een persoonlijke gedachtewisseling plaats. Niet om het eigen gelijk te bewijzen, maar om samen het ware of betere te ontdekken. Die onderlinge zoektocht komt tot bloei door oprechte Broederschap, maar ook door beslotenheid. In de vertrouwde omgeving van de loge kunnen gedachten de vrije loop krijgen en nemen. Die beslotenheid is gebaseerd op geborgenheid; voor vrijmetselaars de bakermat tot ontplooiing. Ieder voor zich bepaalt in welke omgeving de gedachtewisselingen voor hem of haar het beste plaats kan vinden.

Zijn er tegenstanders van de Vrijmetselarij?

Dat er een maçonniek “geheim” bestaat wordt de Vrijmetselarij door vele tegenstanders erg kwalijk genomen. Nogal wat mensen zien hierin het bewijs dat de Vrijmetselarij erop uit is om de wereldheerschappij te veroveren en anderen maken het verwijt dat er in de loges geheime politieke complotten gesmeed zouden worden. Sommigen zien de Vrijmetselarij om dezelfde reden als een esoterische sekte die beweert de geheime sleutel te bezitten om de wereld naar eigen hand te zetten en weer anderen verfoeien de kennis die niet voor iedereen toegankelijk is. Dit levert tegenstanders op van de Vrijmetselarij. Terwijl juist de gedachte dat ieder op zijn manier bijdraagt aan de wereld vanuit ongeacht geloofsovertuiging of politieke overtuiging bijdraagt aan het vormen van een goede  samenleving.

Vrijmetselaars delen Broeder- en Zusterschap

Vrijmetselaars delen dus inderdaad een geheim. Zij delen de ervaring van de maçonnieke inwijding en de diepe gevoelens van Broeder- en Zusterschap. Broederschap is bij ons inderdaad ook zusterschap. We gebruiken het woord broederschap dat afstamt van verbroederen, samenkomen. Dàt geheim, dat elke Vrijmetselaar voor altijd in zijn of haar hart meedraagt, is niet uit te leggen. Dit is meer een kwestie van ervaren en beleven. De maçonnieke taal van symbolen en rituelen stelt ons in staat om dit geheim te beleven, maar zijn essentie is niet mededeelbaar. Het geheim van de Vrijmetselarij is ons geheim, waarover we niet kunnen spreken, maar waarover we ook niet kunnen zwijgen.

Inwijding

Tijdens de inwijding krijgt degene die ingewijd wordt, te horen aan welke verplichtingen hij of zij zal moeten voldoen als Leerling Vrijmetselaar. Aan buitenstaanders mag men niets vertellen over wat men hoort en ziet in de loge, zonder daartoe uitdrukkelijk de toestemming te krijgen.

Op deze belofte bestaat een uitzondering. Enerzijds mag de vrijmetselaar verkondigen dat hij of zij lid is van een loge. Hij of zij kan dit doen aan de mensen waarvan hij of zij vindt dat ze dat mogen weten. Maar anderzijds mag hij of zij nooit zonder toestemming de naam noemen van een andere Broeder of Zuster. Deze geheimhouding is zinvol om, onder andere, de neutraliteit te bewaren in het dagelijkse leven.

Hoe zit dat dan met dat zogenaamde ‘geheim’?

Dat geheim bestaat dus wel, maar het is van een andere aard dan hetgeen het publiek vermoedt. Het is namelijk zo dat elke Vrijmetselaar op zijn of haar eigen manier omgaat met hetgeen er tijdens de rituelen wordt ervaren. Hij of zij verwerft inzichten en gevoelens door een persoonlijke omgang met de woorden, symbolen en tekens. Deze prikkelen het intellect en ze hebben ook een invloed op de manier van zijn. Dit is een geleidelijk proces. Het wordt op den duur onderdeel van de eigen persoonlijkheid. Dit onverklaarbare kunnen we een ‘geheim’ noemen. Want het is specifiek voor die ene Vrijmetselaar en niet overdraagbaar naar een andere persoon.